مالیات بر ارزش افزوده یکی از انواع مالیات غیرمستقیم و منبع درآمد دولت است. فرمول مالیات بر ارزش افزوده بر اساس ارزش افزوده ای که در مراحل مختلف تولید یک کالا یا خدمت ایجاد می شود تعیین می شود. لازم به ذکر است پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به عهده مصرف کننده نهایی می باشد. بر اساس آخرین قانون مالیاتی از سال 1401، مالیات بر ارزش افزوده از طریق خوداظهاری مالیاتی در سامانه مالیات بر ارزش افزوده محاسبه می شود. مهلت ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده 15 روز پس از پایان فصل می باشد.

تجربه توسعه و اعمال قانون مالیات بر ارزش افزوده در بسیاری از کشورها در سال های اخیر نشان می دهد که این سیستم مالیاتی منبع درآمد قابل اعتمادی برای دولت است. از مزایای این مالیات این است که در مقایسه با سایر انواع مالیات ها مانند مالیات بر درآمد شرکت ها، وصول و پرداخت آن آسان تر است. مزیتی که باعث شده آن ها به عنوان رایج ترین نوع مالیات شناخته شوند.

مالیات بر ارزش افزوده به دلیل مزایای دیگری از جمله درآمدهای بالا و مهمتر از همه کاهش وابستگی دولت به نفت به عنوان یکی از بهترین سیستم های مالیات غیرمستقیم شناخته شده است. نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده چندان پیچیده نیست و بنابراین مؤدی مالیات پرداختی خود را از مالیات دریافتی از خریدار کسر می کند و در نهایت مابقی مبلغ را به عنوان مالیات بر ارزش افزوده به سازمان مالیاتی کشور واریز می کند.

مالیات بر ارزش افزوده چیست؟ تعریف قانونی مالیات بر ارزش افزوده

ارزش افزوده یا VALUE ADDED در قانون تجارت ایران به وضوح تعریف شده است. طبق ماده 3 قانون مالیات بر ارزش افزوده، تفاوت بین ارزش کالا یا خدمات عرضه شده با ارزش کالا یا خدمات خریداری شده در یک دوره معین، ارزش افزوده است. ارزش افزوده باید به عنوان مالیات بر مصرف در نظر گرفته شود و در صدها کشور در سراسر جهان اخذ می شود. هر واسطه در تجارت کالا و خدمات باید مالیات مصرف را از خریدار اخذ و به عنوان نماینده دولت به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز کند.

مالیات بر ارزش افزوده مالیاتی است که خریدار کالا و خدمات باید بپردازد. به عنوان مثال، آنها پیمانکار وزارت راه و شهرسازی هستند و در پروژه های توسعه بزرگراه ها مشارکت فعال دارند. صرف نظر از وضعیت شما، با تایید رگولاتوری عالی و نماینده کارفرما، پس از درخواست کسر هزینه قانونی به هیات بررسی، بخشی به نام ارزش آفرینی وجود دارد که باید آن را پرداخت کنید تا به حساب دولت واریز شود. .

در اینجا خریدار کالا یا خدمات شما وزارت راه و شهرسازی است و شما باید بر اساس توافق نامه ای که با کارفرما منعقد شده است مالیات بر ارزش افزوده را در درخواست وضعیت، پرداخت کنید. کلیه تحویل ها و خدمات پرداختی مشمول مالیات فروش می باشد.

تعاریف مختلفی از مالیات بر ارزش افزوده وجود دارد. در ماده 3 مصوب قانون مالیات بر ارزش افزوده، سازمان مالیاتی کشور به شرح زیر تعریف شده است:

این نوع مالیات بر اساس هماهنگی مالیاتی اروپا در سال 1968 «VAT» نام گرفت و تقریباً در تمام اروپا با همین نام توزیع شد. امروزه این مالیات «بزرگراه» خزانه را تشکیل می دهد که بدون آن، وجود نظام زیر سوال می رود. «مالیات بر ارزش افزوده» تنها مالیاتی است که در طول تاریخ هرگز کاهش نیافته و مدام افزایش یافته است.

طبق بند 3 قانون مالیات بر فروش، تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضه شده و ارزش کالاها یا خدمات خریداری شده یا تحصیل شده در یک دوره معین، ارزش افزوده نامیده می شود. این مفهوم به فرآیند تولید مرتبط است و نه به یک محصول خاص. مالیات بر ارزش افزوده نوعی مالیات عمومی (قابل اعمال بر کلیه کالاها و خدمات به جز کالاهای معاف از مالیات) است که در چند مرحله بر ارزش افزوده کالاها یا خدمات تولید شده در مراحل مختلف تولید و توزیع اخذ می شود.

به عبارت دیگر مالیات بر ارزش افزوده مالیاتی است که مرحله به مرحله در فرآیند تولید و خدمات از محل تولید تا فروش کالا به مصرف کننده نهایی اخذ می شود. مالیات بر ارزش افزوده مالیات غیر مستقیمی است که مصرف کنندگان هنگام خرید می پردازند و توسط فروشندگان جمع آوری می شود و در نتیجه در اختیار سازمان مالیاتی قرار می گیرد.

این مالیات در این زنجیره واردات، تولید، توزیع و مصرف مترقی نیست و در نهایت توسط مصرف کنندگان پرداخت می شود. با این مالیات تولیدکنندگان مجبور به پرداخت مالیات نیستند و مصرف کننده نهایی فقط باید این مالیات را بپردازد. به این ترتیب تولیدکنندگان مبالغ و مالیاتی را که هنگام خرید مواد اولیه و سایر کالاها از خریداران پرداخت کرده اند دریافت می کنند و مابه التفاوت آن به دولت پرداخت می شود.

پیشینه تاریخی مالیات بر ارزش افزوده

بر اساس کتیبه های گلی یافت شده، در دوره هخامنشیان، خزانه دار دولت از هر کارآفرین به نسبت درآمدی که از فروش کالا دریافت می کرد، مالیات دریافت می کرد. بنابراین، گروهی از مورخان استدلال می کنند که هخامنشیان اساساً نظام مالیاتی مدرن را به جهانیان نشان دادند.

در اروپا، آلمانی ها اولین کشوری بودند که در قرن پانزدهم شروع به اخذ نوعی مالیات بر فروش کردند. در سال 1754، “گراف برول” به طور رسمی اصطلاح “مالیات بر فروش” را در مردم ساکسون با یک قانون قانونی رایج کرد و از آن استفاده کرد.

در سال 1916 در طول جنگ جهانی اول، این قانون در سراسر آلمان رسمیت یافت. سقف این مالیات از 0.2 درصد در سال 1935 به 2 درصد و در سال 1946 به 5 درصد افزایش یافت.

انواع مالیات بر ارزش افزوده

مالیات بر فروش تولید، مالیات بر فروش مصرف و مالیات بر سود 3 نوع مالیات بر فروش هستند که در ادامه به انواع مالیات بر فروش می پردازیم.

مالیات بر فروش تولید: در مورد مالیات بر فروش تولید، مالیات هم از فروش کالاهای مصرفی و هم از فروش کالاهای سرمایه ای اخذ می شود. این بدان معنی است که شرکت تجاری هنگام خرید کالا هیچگونه مزایای مالیاتی دریافت نمی کند.

مالیات بر ارزش افزوده بر مصرف: کلیه مخارج سرمایه ناخالص بر اساس نوع مصرف از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند زیرا بر اساس کالاها و خدمات مصرفی است.

مالیات بر درآمد: مالیات بر فروش مالیات بر فروش است که از خالص تولید کالا اخذ می شود و بنابراین پس از کسر هزینه های استهلاک از خالص سرمایه گذاری به درآمد ارزش افزوده اضافه می شود.

مالیات بر ارزش افزوده چند درصد است؟

یکی از سوالات متداول در مورد نرخ مالیات بر ارزش افزوده این است: مالیات بر ارزش افزوده چند درصد است؟ میزان مالیات بر ارزش افزوده در ابتدای هر سال تعیین می شود و درصد مالیات بر ارزش افزوده بر اساس میزان تورمی است که در طول سال گذشته اتفاق افتاده است، تعریف می شود. میزان مالیات بر ارزش افزوده در سال 1400 دقیقاً تعریف نشده است اما فرض بر این است که میزان مالیات بر ارزش افزوده در سال 1400 مانند سال گذشته 6% + 3% عوارض باشد. در پاسخ به این سوال که مالیات بر ارزش افزوده چند درصد است، باید گفت که این مالیات تقریباً 9 درصد است. اما براساس ابلاغیه مورخ 28/12/1300 مدیرکل واردات ایران به گمرک جهت تصویب شورای عالی هماهنگی اقتصادی در خصوص مالیات بر ارزش افزوده برخی کالاهای اساسی از تاریخ لازم الاجرا شدن قانون مالیات بر ارزش افزوده. – 13/10/1400 – تا پایان سال 1401 نرخ مالیات بر ارزش افزوده واردات گندم، برنج، دانه های روغنی، انواع روغن خام، شکر، شکر و گوشت قرمز یک درصد است.

نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده

برای مثال تصور کنید یک خودروساز (نام فرضی آسیایی خودروسازان) در کشوری با نرخ مالیات بر ارزش افزوده 10 درصد فعالیت می کند.

این خودروساز مواد اولیه را با قیمت 2 میلیون ریال خریداری می کند که البته شامل 200 هزار ریال مالیات بر فروش است که باید به دولت واریز کند. قیمت کل در این مورد 2200000 می باشد.

خودروسازان محصولات خود را با قیمت 5 میلیون ریال به اضافه 500000 ریال ارزش افزوده در مجموع 5500000 ریال به نمایندگی می فروشند. در این صورت شرکت سازنده تنها 300000 ریال مالیات بر ارزش افزوده به دولت پرداخت کرده است. به عبارت دیگر تولیدکننده 10 درصد سود (3 میلیون ریال) را به عنوان مالیات بر ارزش افزوده پرداخت می کند.

در نهایت خرده فروش این محصول را با قیمت 10 میلیون ریال با ارزش افزوده 1000000 ریال جمعاً 11 میلیون ریال به مصرف کننده نهایی می فروشد. در این مرحله توزیع کننده 500000 ریال به عنوان مالیات بر ارزش افزوده پرداخت می کند. سازنده 500000 ریال باقی مانده را در فاز قبل پرداخت کرده است، به عبارتی خرده فروش 10 درصد سود خالص خود را در این فاز پرداخت می کند.

روش محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در ایران

روش محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در ایران به روش فاکتور یا روش کسر غیر مستقیم می باشد. نحوه تسویه به این صورت است که هر شرکت یا بنگاه تجاری در هنگام خرید محصول، علاوه بر پرداخت بهای مواد اولیه، باید مالیات بر ارزش افزوده را نیز به فروشنده بپردازد. ضمناً در زمان فروش کالا، علاوه بر قیمت کالای مشمول مالیات، مالیات بر ارزش افزوده را نیز از خریدار دریافت کرده و مابه التفاوت مالیات پرداختی و مالیات اخذ شده به عنوان مالیات بر ارزش افزوده را به کشور پرداخت کند. سازمان مالیاتی اگر میزان مالیات پرداختی بیشتر از مبلغ مقرر باشد، افراد می توانند مبلغ اضافی را به دوره مالیاتی بعدی منتقل کنند یا پول خود را از اداره مالیات پس بگیرند. همچنین فرمول مورد استفاده برای محاسبه:   A1-((A1/109)*100)

مزایا و معایب مالیات بر ارزش افزوده(Value Added Tax) VAT

مانند اکثر ابزارهای اقتصادی، مالیات بر ارزش افزوده دارای مزایا و معایب است. مزایای مالیات بر ارزش افزوده عبارتند از:

گسترش پایه مالیاتی: مالیات بر ارزش افزوده می‌تواند بخش‌هایی از اقتصاد که تحت پوشش دادن آن‌ها با استفاده از سایر روش‌ها مانند مالیات بر فروش، دشوار است را پوشش دهد.

افزایش درآمد مالیاتی: با استفاده از مالیات بر ارزش افزوده می توان درآمد مالیاتی را با گسترش پایه مالیاتی به میزان قابل توجهی افزایش داد.

کاهش هزینه های مالیاتی: مالیات بر ارزش افزوده دارای مکانیزم خودکار است. بنابراین، هزینه های وصول به احتمال زیاد در مقایسه با سایر روش های وصول مالیات کمتر است. همچنین استفاده از این روش باعث کاهش مالیات مضاعف، کاهش فرار مالیاتی، کاهش تأخیر در پرداخت و در مجموع اگرچه ساده و موثر است، اما کمک زیادی به اصلاح ساختار کلی نظام مالیاتی کشور خواهد کرد.

اما این نوع اخذ مالیات معایبی نیز دارد، از جمله ایرادات آن ترس از افزایش تورم در کشور است. در واقع این مالیات باعث افزایش هزینه های فروش در مراحل مختلف و اخذ مالیات می شود. اجرای این روش نیز مستلزم تحقیقات دقیق و علمی و ایجاد ساختار سازمانی است.

کدام کالاها از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند؟

اقلام زیر مشمول مالیات بر ارزش افزوده نمی باشند:

• هرگونه تخفیفی که به خریداران کالا یا خدمات داده می شود.
• مالیاتی که قبلاً توسط عرضه کننده کالا یا خدمات پرداخت شده است.
• هر نوع مالیات غیر مستقیم و هر نوع عوارضی که هنگام عرضه کالا یا خدمات پرداخت شده است
• اموال غیر منقول اشخاص حقیقی یا حقوقی  مشمول مالیات ،  از پرداخت VATمعاف  است.
• فرش دستبافت، کالاهای اساسی مثل قند و شکر و برنج  و گندم  و آرد و لبنیات و گوشت و شیر خشک و نان و سویا، از   VATمعاف است.
• کلیه تجهیزاتی که در فرودگاه ها برای عملیات ناوبری استفاده می شود
• فعالیت صندوق های قرض الحسنه مجاز و کلیه خدمات بانکی و موسسات اعتباری و صندوق های تعاون و تعاونی ها
• کلیه محصولات کشاورزی که فرآوری نشده باشد.
• خوراک دام و طیور
• دام و طیور زنده و آبزیان و فعالیت های زنبورداری.
• فعالیت های مرتبط با انواع کود و سم و نهال و بذر
• کلیه خدمات حمل و نقل عمومی درون و برون شهری (ریلی-زمینی-هوایی-دریایی)
• کلیه فعالیت های مرتبط با چاپ و نشر و کاغذ
• کلیه خدمات مشمول مالیات بر درآمد حقوق که موضوع قانون مالیات های مستقیم است.
• کلیه خدمات درمانی مثل اعم از انسان و حیوان و گیاه
• کلیه خدمات توانبخشی و حمایتی بیماران و نیازمندان
• کلیه خدمات مربوط به دارو و تجهیزات پزشکی
• کلیه خدمات پژوهشی و آموزشی طبق تایید وزارت علوم و وزارت بهداشت و وزارت کار.
• کلیه کالاهای  همراه مسافر که برای استفاده شخصی و منطبق با قانون صادارت و واردات باشد.
• کلیه اقلام برای مصارف نظامی و انتظامی که به تایید وزارت  دفاع و پشتیبانی  نیروهای مسلح  برسد.

توجه داشته باشید که بر اساس ماده 13 قانون مالیات بر ارزش افزوده، صادرات کالا و خدمات به خارج از مرزهای رسمی کشور مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده نمی باشد. در صورت پرداخت مالیات، بازپرداخت می شود. روش استرداد به این صورت است که برای دریافت وجه مسترد شده باید برگه خروج از گمرک را به همراه مدارک مربوطه به اداره مالیات ارائه دهید.

الزامات خریدار در مورد ارزش افزوده

• دریافت فاکتور رسمی و تکمیل اطلاعاتی مانند نام کامل شرکت، شماره سریال و تاریخ، شماره اقتصادی یا شناسه ملی، آدرس و کد پستی خریدار و فروشنده.
• دریافت گواهی ارزش افزوده تامین کننده کالا و خدمات که دارای اعتبار باشد.( از نظر تاریخی)
• کنترل اعتبار گواهی ارزش افزوده تامین کننده کالا و خدمت که از طریق سایت https://www.evat.ir انجام می شود و پس از ورود به سامانه سازمان امورمالیاتی با جست و جو نام مودی، شماره اقتصادی، شناسه ملی و یا شماره ثبت می توان به طور کامل اطلاعات تامین کننده کالا و گواهی خدمات را کنترل کرد.
• پس از اطمینان از اعتبار اطلاعات ثبت شده، باید اطلاعاتی به عنوان پیش پرداخت در حساب شرکت باقی بماند، مانند وجه فاکتور و مالیات و عوارض ارزش افزوده پرداخت شده. (در زمان تحویل اظهارنامه ارزش افزوده اعتبارات نام برده شده از تعهدات شرکت کم شده و باقی مانده آن به عنوان مالیات بر ارزش افزوده پرداخت می شود.)
• کپی فاکتور و مدارک اعتبار تامین کننده کالا و خدمات باید به عنوان پیش پرداخت به اداره ارزش افزوده فرستاده شود و پس از شناسایی و ثبت از آن ها به مدت 10 سال نگهداری شود تا در صورت مراجعه مأموران مالیاتی مدارک خواسته شده به آن ها ارائه شود.

الزامات فروشنده در مورد ارزش افزوده

• دریافت و تمدید گواهی اعتبار ارزش افزوده در صورت منقضی شدن.
• صدور فاکتور رسمی و تکمیل اطلاعاتی مانند نام کامل شرکت، شماره سریال و تاریخ، شماره اقتصادی یا شناسه ملی، آدرس و کد پستی خریدار و فروشنده.
• تحویل مالیات بر ارزش افزوده در مهلت تعیین شده. (15 روز بعد از پایان هر فصل)
• شناسایی و پرداخت مابه التفاوت تمام درآمدهای عملیاتی و غیر عملیاتی شرکت به ازای صدور هر فاکتور درآمدی در طی هر فصل یا در پایان هر دوره 90 روزه.
• امکان انتقال بستانکاری شرکت به دوره بعدی به دلیل مابه التفاوت تعهدات مالیات و عوارض شرکت با پیش پرداخت مالیات و عوارض آن.
• ارسال نامه درخواست عودت به سازمان مربوطه و به دنبال آن انجام رسیدگی های لازم و اطمینان از نداشتن بدهی ارزش افزوده در شرکت درخواست دهنده به دلیل درخواست تسویه و عودت شرکت.

لزوم نگهداری مدارک

مودیان مشمول نظام مالیات بر ارزش افزوده موظفند حساب ها، صورتحساب ها و سایر فرم های مربوط را به مدت ده سال پس از سال مالی مربوط نگهداری و در صورت ارتباط با آنها به سازمان امور مالیاتی ارائه نمایند.

اسناد و مدارکی که مؤدی ملزم به تنظیم و نگهداری در سامانه مالیات بر ارزش افزوده به عنوان اسناد و مدارک مثبته است: گواهی ثبت نام در سامانه مالیات بر ارزش افزوده، کلیه فاکتورهای مربوط به خرید و فروش کالا و خدمات، رونوشت قانونی اسناد بانکی پرداخت مالیات و عوارض، بدهی و صورت درآمد، نوار صندوق، اسناد گمرکی، اسناد حمل و نقل و بیمه، سایر اسناد مربوط به معاملات و عملیات.

مهلت ارسال و تسلیم اظهارنامه ارزش افزوده

هر سه ماه یا در پایان هر فصل، صاحبان کسب و کارها 15 روز فرصت دارند با مراجعه به سامانه مالیات بر ارزش افزوده، ابتدا اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده را تکمیل و سپس با دو رسید مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت کنند. مالیات را با نرخ 6% و عوارض را با نرخ 3% بپردازید. البته بد نیست توجه داشته باشید که در فصل زمستان به دلیل تعطیلات نوروزی تا پایان فروردین 30 روز مهلت وجود دارد.

مدارک مورد نیاز برای ثبت نام مالیات بر ارزش افزوده

مدارک مورد نیاز برای استماع کارشناسان و بازرسان اداره کل مالیات بر ارزش افزوده عبارتند از:

• تراز آزمایشی (حداقل چهار ستون) در سطح کلی، تعریف شده و تفصیلی برای دوره های (بهار، تابستان، پاییز و زمستان) سال مورد بررسی.
• ترازنامه آزمایشی (حداقل چهار ستونی) در سطح عمومی، اختصاصی و تفصیلی سالانه قبل و بعد از بسته شدن حساب های موقت برای سال مالی مورد نظر.
• حسابداری گردش مالی یا درآمد عملیاتی (خدمات و فروش) برای دوره های (بهار، تابستان، پاییز و زمستان) سال مورد بررسی.
• با در نظر گرفتن گردش درآمدهای غیر عملیاتی برای دوره های (بهار، تابستان، پاییز و زمستان) سال مربوطه.
• فروش در حساب مالیات بر ارزش افزوده برای دوره های (بهار، تابستان، پاییز و زمستان) سال مربوطه.
• تصویر اولین و آخرین فاکتور رسمی بازه های زمانی (بهار، تابستان، پاییز و زمستان) سال مورد نظر. (شرکت های بازرگانی و تولیدی)
• تصویر صورت وضعیت‌های ارسال شده (پیمانکار).
• تصویر فاکتورهای خرید منجر به ایجاد اعتبار مالیاتی از هر شرکت (نمونه ای)
• تصویر کلیه اوراق سبز گمرکی و سایر مدارک مربوط به ایجاد اعتبار مالیاتی
• تصویری از اسناد فروش دارایی ثابت و جدول فروش دارایی ثابت شامل بهای تمام شده کالای فروش رفته، قیمت فروش و ارزش دفتری.
• گردش صورت سود و زیان انباشته.
• گردش حساب تعدیلات حسابداری و انباشته.
• گردش موجودی مواد و کالا.
• محاسبات قیمت تمام شده در خصوص کالاهای تولیدی و خدمات ارایه شده.
• تصویر اظهار نامه عملکرد سال مورد رسیدگی.
• تصویر گزارش حسابرسی مالی.
• تصویر برگ تشخیص عملکرد سال مورد رسیدگی.
• تصویر صورت حسابهای بانکی بهمراه صورت مغایرت آن‌ها برای سال مورد رسیدگی.
• تکمیل فرم‌های مربوطه.

جریمه عدم ارائه اظهارنامه ارزش افزوده

سازمان امور مالیاتی کشور برای تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده مهلت تعیین می کند و در صورتی که مؤدی در مهلت تعیین شده اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده را تسلیم نکند، جریمه می شود و این جریمه ها قابل اعمال نیست.

توجه داشته باشید که حتی اگر شرکت یا شرکتی از اشخاص حقیقی و حقوقی فعالیت مالی انجام ندهد، باز هم این افراد موظف به تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده به سازمان امور مالیاتی هستند و در صورت اجتناب از جریمه باید اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده را تکمیل کنند. فرم اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده و همراه با مدارک مربوطه ارائه شود. بنابراین، فقدان فعالیت مالی نباید دلیلی برای عدم ارائه اظهارنامه ارزش افزوده باشد.

مواردی که پرداخت کنندگان مالیات بر ارزش افزوده ممکن است جریمه شوند در زیر آمده است:

• ذینفعان در مهلت مقرر در سامانه ثبت نام نمی کنند.
• عدم صدور صورت حساب از خریدار کالا یا خدمات.
• ارائه نادرست ارزش واقعی کالا یا خدمات در فاکتور رسمی کد تجاری.
• عدم ثبت و تکمیل اطلاعات صورتحساب قانونی توسط فروشنده کالا یا خدمات.
• تحویل ندادن اظهارنامه قانونی.
• از ارائه دفاتر قانونی مهر و موم شده به شرکت ها و مؤسسات مشمول قوانین عمومی مالیاتی خودداری کنید.
• مودیان مالیاتی که بدهی یا اقساط خود را به موقع پرداخت نکنند، علاوه بر پرداخت کامل مالیات، باید جریمه نقدی نیز بپردازند.

مصادیق تخلف از قانون مالیات بر ارزش افزوده چیست؟

اگر یکی از هفت مورد ذکر شده در زیر برای اشخاص مشمول مالیات بر ارزش افزوده یافت شود، تخلف از قانون مالیات بر ارزش افزوده است که تخلفات طبق قانون مسئول آن هستند:

• عدم ثبت در اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده به موجب بند 1 ماده 22 قانون مالیات بر ارزش افزوده
• عدم صدور فاکتور برای خریدار کالا یا خدمات مطابق بند 1 ماده 22 قانون مالیات بر ارزش افزوده.
• ارائه نادرست بهای تمام شده کالا یا خدمات به ریال در فاکتور کد اقتصادی رسمی.
• عدم وارد کردن و تکمیل اطلاعات حساب قانونی برای یک تاجر کالا یا خدمات.
• عدم ارائه اظهارنامه معتبر.
• عدم ارائه دفاتر قانونی مهر و موم شده به شرکت ها و مؤسسات مشمول قوانین مالیاتی.
• تأخیر در پرداخت مبلغ مالیات بر ارزش افزوده تا تاریخ اعلام شده یا عدم اقدام برای تسویه بدهی.

مودیان مالیاتی که مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت نمی کنند چقدر جریمه پرداخت می کنند؟

در صورتی که مؤدی مالیاتی مبلغ بدهی یا اقساط آن را در مدت مقرر در قانون پرداخت نکند و به وظایف مقرر عمل نکند، علاوه بر پرداخت مالیات مقرر، باید سود معوقه را نیز بپردازد. جریمه عدم پرداخت مالیات بر ارزش افزوده عبارت است از:

• در صورت عدم ثبت نام به موقع مودیان در سامانه جریمه می شوند. این جریمه، شامل جریمه عدم ثبت نام از تاریخ اولین دوره شمول تا تاریخ ثبت است و مبلغ مربوطه قابل تعیین و مطالبه می باشد. جریمه عدم ثبت نام مؤدی حسب مورد هفتاد و پنج درصد مالیات متعلقه قبل از تاریخ ثبت نام با احراز هویت می باشد. بنابراین، مودیان محترم مالیاتی برای رهایی از این جریمه سنگین باید ثبت نام و اطلاعات مستند ارائه کنند.

تبصره – مهلتی که برای ثبت نام مؤدی داده می شود مهلت تسلیم اظهارنامه اولین دوره مالیاتی است که مؤدی مشمول ثبت نام مالیات بر ارزش افزوده و اجرای این قانون می باشد. این مسئله موضوعی مهم برای شرکت های با مسئولیت محدود و شرکت های خصوصی است.

• میزان جریمه مالیات بر ارزش افزوده برای کارآفرینان (مودیان مالیاتی) که برای کالا یا خدمات صورتحساب صادر نمی کنند، مطابق با میزان مالیاتی است که باید پرداخت شود.
• میزان جریمه مالیات بر ارزش افزوده برای کارآفرینانی که ارزش ریالی کالا یا خدمات را در صورتحساب صحیح اعلام نکنند معادل مابه التفاوت مالیات می باشد.
• میزان جریمه مالیات بر فروش برای کارآفرینانی که صورتحساب کالا یا خدمات آنها مطابق با مدل منتشر شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور نباشد بیست و پنج درصد مالیات می باشد.
• میزان جریمه مالیات بر ارزش افزوده مؤدیانی که از لحظه ثبت نام (یا شناسایی) از ارائه اظهارنامه امتناع می کنند، پنجاه درصد مالیات قابل پرداخت می باشد.
• جریمه مالیات بر ارزش افزوده برای مؤدیانی که نسبت به ارائه دفاتر و اسناد قانونی مهر و موم شده اقدام ننمایند 25 درصد مالیات متعلق است.

لطفاً توجه داشته باشید که اگر به دلیل عدم ثبت نام مشمول جریمه مالیات بر ارزش افزوده هستید، جرایم عدم ارائه اظهارنامه و سایر تخلفات فوق شامل شما نخواهد شد و تجمعی نیستند. حتی اگر به دلیل عدم صدور فاکتور مشمول جریمه ای باشید، مشمول جریمه ای معادل مالیات و هزینه های قابل اعمال خواهید شد، بنابراین جریمه هایی برای درج نادرست قیمت ها و اطلاعات در قالب فاکتور اعمال نمی شود.

در صورت امتناع از ارائه مدارک نیز مشمول جریمه مفقودی (25%) و جریمه مفقودی سند (25%) معادل 50% مالیات متعلق می شوید.

مبنای محاسبه جریمه مشمولان مالیات بر ارزش افزوده چیست؟

ماخذ محاسبه جریمه  های مؤدیان VAT که موضوع قانون بیست و سه ارزش افزوده است، عبارت است از مالیات و عوارض متعلق به دوره، پس از کسر مالیات و عوارض پرداختی است. اگر تاخیر در پرداخت مالیات های موضوع این قانون در موعد مقرر احراز شود، ۲ درصد در ماه به اصل جریمه، جریمه تعلق خواهد گرفت. اگر تاخیر، کم تر از ۳۰ روز باشد، به میزان مدت تاخیر کم تر از یک ماه نیز، جریمه قابل محاسبه و مطالبه خواهد بود.

از تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه و رسید پرداخت مالیات و عوارض مدت معین سود نکول محاسبه و بر اساس ماده 23 قابل اخذ می باشد. البته توجه داشته باشید که مبنای محاسبه جریمه تاریخ ثبت و صدور اسناد رسمی در دفاتر اسناد رسمی می باشد. توجه داشته باشید که این جرایم نابخشودنی است. جریمه مالیات بر ارزش افزوده نسبت به مالیات پرداخت نشده و مدت تاخیر به روز محاسبه می شود.